Arkeologların ve antrepologların uygarlık tarihine dair bildikleri bir çok şeyi yeniden gözden geçirmelerine sebep olan bir keşif, Göbeklitepe. Yakın zamana kadar dünyanın en eski tapınakları olarak bilinen Stonehenge'in ve Malta Monolitikleri'nin ünvanlarını ellerinden alan bir tapınak. Şanlı Urfa’ya 15 km uzaklıktaki Göbeklitepe'nin tarihi, günümüzden 5000 yıl önce yapılmış olan Stonehenge'den 7000 yıl daha eskiye, yaklaşık 12.000 yıl önceye uzanıyor.
Göbeklitepe’de, bir tepe üzerinde M.Ö 9.600 – 7.300 dönemine ait yaklaşık yirmi adet yuvarlak biçimli yapı bulunuyor. Henüz bunların sadece altı tanesi gün ışığına çıkarılmış durumda. Üzeri açık, dairesel formda yerleştirilmiş bu yapıların yerleşim amaçlı değil, dini amaçlı yapılmış olduğu biliniyor. Bu özelliğiyle insanlık tarihinin bilinen en eski tapınağı.
M.Ö 9.600, insanoğlunun avcı-toplayıcı küçük göçebe topluluklar halinde yaşadığı, sadece ilkel aletler kullandığı, çanak çömlek yapmaya, maden kullanmaya henüz başlamadığı, tekerleği ve yazıyı henüz icat etmediği bir dönem. Neolitik çağ, ya da bildiğimiz adıyla Taş Devri. Peki, bu esrarengiz yapıları yapan insanlar kimdi? Nereden geldiler? 16 ton ağırlığındaki dev kayaları nasıl kesip, biçimlendirdiler? Yüzlerce metre uzağa nasıl taşıdılar? Ve bunu neden yaptılar? Bütün bu soruların cevabı 1995 yılından bu yana Alman arkeolog Prof. Klaus Schmidt başkanlığında devam eden kazılarda aranıyor.
Göbeklitepe tapınağı kabaca yontulmuş kayalardan oluşan bir yapı değil. Boyları 3 ila 6 metre arasında değişen kireçtaşından T biçimindeki sütunlar, stilize edilmiş insan tasvirleriyle, aslan, yılan, ceylan, akrep gibi çeşitli hayvan tasvirleri ve soyut sembollerle bezeli anıtsal yapılar.
Göbeklitepe'de hala gün yüzüne çıkarılmayı bekleyen derin katmanlar ve sırlar var. Kim, nasıl, neden, soruları kazı ekibinin ve dünyanın kafasını daha uzun süre kurcalayacak gibi görünüyor. Dünya mirası ilan edilme sürecindeki Göbeklitepe, en kısa zamanda bir müzeye ve hakettiği şekilde tanıtılmasını, korunmasını ve gezilip görülmesini sağlayacak bir düzenlemeye kavuşmayı bekliyor.
http://www.gobeklitepefilm.com/
http://gobeklitepe.info/tr/index.html
http://www.nationalgeographic.com.tr/ngm/1106/konu.aspx?Konu=1
http://ngm.nationalgeographic.com/2011/06/gobekli-tepe/mann-text
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder